Stærðfræðikvíði er eitthvað sem ég tel að við ættum að skoða og leggja meiri áherslu á að uppræta í stærðfræðikennslu. Rannsóknir hafa sýnt að nemendur sem upplifa mikinn stærðfræðikvíða velja síður stærðfræðitengd nám og störf, þrátt fyrir að þeim gangi vel í stærðfræði. PISA könnunin, margumtalaða, spurði nemendur út í fullyrðingar sem tengjast stærðfræðikvíða og það er mjög áhugavert að rýna í þær niðurstöður.
En áður en ég fer í þær langar mig að minnast aftur á mikilvægan þátt sem ég talaði um í síðasta pósti, en skv. þessari PISA könnun, þá eru um 57% íslenskra nemenda sem trúa því að það að vera góður í stærðfræði sé einhver meðfæddur hæfileiki – eru sem sagt með hamlandi hugarfar (e. fixed mindset) þegar kemur að stærðfræði. Aðeins fleiri stelpum finnst þetta, eða 61%. En það kom einnig fram að þeir sem eru ósammála þessari fullyrðingu var almennt að ganga mun betur í stærðfræðihlutanum á PISA en þeim nemendum sem voru sammála þessari fullyrðingu.
En aftur að stærðfræðikvíðanum, því í PISA könnuninni, þá var lagður fyrir sérstakur spurningalisti um stærðfræðikvíða. En töluvert fleiri íslenskir nemendur upplifa stærðfræðikvíða heldur en nemendur á Norðurlöndunum.
Hérna fyrir neðan koma fullyrðingar ásamt hlutföllum, þar sem íslenskir unglingar voru sammála eða mjög sammála:
„Ég hef oft áhyggjur af því að stærðfræðitímarnir verði erfiðir fyrir mig.” – 51%
„Ég verð mjög taugaóstyrk(ur) þegar ég leysi stærðfræðidæmi” – 34%
„Mér finnst ég ósjálfbjarga þegar ég reikna stærðfræðidæmi” – 39%
„Ég hef áhyggjur af því að fá lélegar einkunnir í stærðfræði” – 62%
„Ég er hrædd(ur) um að falla í stærðfræði” – 50%
Töluverður kynjamunur var milli þessara svara, sem sýna að mun fleiri stelpur eru að upplifa stærðfræðikvíða heldur en strákar. Til dæmis hefur 71% stelpna áhyggjur af því að fá lélegar einkunnir í stærðfræði, á meðan hlutfallið er 53% hjá strákum.
Samkvæmt PISA könnuninni, þá hafa stelpur að jafnaði frekar hamlandi hugarfar (halda að stærðfræðigeta séð meðfædd) og mun meiri kvíða gagnvart stærðfræði en strákar – þrátt fyrir að þær séu að standa sig jafn vel og strákarnir í stærðfræði.
En hvernig förum við að því að minnka stærðfræðikvíða hjá nemendum?
Ef ég skoða þessar spurningar sem tengjast stærðfræðikvíða, þá benda þær til þess að nemendur sem upplifa mikinn stærðfræðikvíða séu með hamlandi hugarfar þegar kemur að stærðfræði. T.d. að hafa áhyggjur af því að stærðfræðitíminn verði of erfiður. Stærðfræðitímar eiga nefnilega að vera erfiðir, þannig lærum við stærðfræði og verðum betri og betri. Einnig þessi hugsun að fá góðan einkunn í stærðfræði. Það að einblína á einkunnir er dæmi um hamlandi hugarfar. Ef nemendur hugsa um það að bæta sig (sem er vaxandi hugarfar) þá mun það líklega á endanum leiða til góðra einkunna.
Þegar verið er að vinna með viðhorf nemenda heima eða í kennslustofu, þá er hægt að byrja á því að endurtaka setningar eins og „það er gott að fá villur, það er fljótasta leiðin til að læra eitthvað nýtt” og „stærðfræði á að vera erfið, þá er heilinn að búa til nýjar tengingar og vaxa”. Ef þetta er endurtekið og ítrekað við nemendur, þá trúi ég ekki öðru en að nemendur hætti að hafa áhyggjur af því að stærðfræðin sé of erfið – því hún á að vera erfið.
Er unglingurinn þinn að glíma við stærðfræðikvíða? Ef svo er, veit kennarinn af því og veistu hvort að verið sé að vinna í því að aðstoða hann með það?
Gyða stærðfræðikennari
hjá stærðfræði.is